Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove Grada Beograda nedavno je pokrenuo proces ranog javnog uvida za izradu Plana detaljne regulacije kompleksa Beogradskog vunarskog kombinata (BVK). Ovaj značajan urbanistički poduhvat ima za cilj transformaciju nekadašnje industrijske zone u moderan, multifunkcionalni gradski prostor.
Ključni aspekti Plana detaljne regulacije za BVK kompleks
Plan obuhvata područje od približno šest hektara, smešteno između Višnjičke ulice, Vuke Vrčevića i Železničke ulice. Investitor BVK gradnja iz Beograda predviđa razvoj mešovitih gradskih centara na pet hektara ovog prostora, sa fokusom na zonu više spratnosti. Ukupna bruto razvijena građevinska površina (BRGP) planiranih objekata iznosi oko 250.000 kvadratnih metara.
Projektom je predviđeno da kompleks obuhvati:
- Približno 2.500 stambenih jedinica
- Smeštaj za oko 7.250 stanovnika
- Radna mesta za otprilike 500 zaposlenih
Ova ambiciozna transformacija ima za cilj stvaranje linijskog centra, koji će se razviti preobražajem postojećeg kompleksa BVK duž Višnjičke ulice. Planirani sadržaji uključuju:
- Stambene objekte (približno 80% ukupne površine)
- Komercijalno-poslovne prostore (oko 20% ukupne površine)
- Specijalizovane trgovine
- Prateće uslužne sadržaje poput kafića i restorana
Očuvanje kulturnog nasleđa u sklopu urbanog razvoja
Posebna pažnja posvećena je očuvanju istorijskog značaja lokacije. Objekat nekadašnjeg BVK, koji se smatra dobrom pod prethodnom zaštitom, biće preuređen u objekat kulturno-komercijalnog karaktera i integrisan u planirano rešenje kompleksa mešovitog centra. Ova odluka odražava nastojanje da se sačuva industrijska baština Beograda i istovremeno stvori prostor koji odgovara savremenim potrebama grada.
Visinska regulacija i mogućnosti izgradnje
Prema Planu generalne regulacije Beograda, za planiranu zonu mešovitih gradskih centara u zoni više spratnosti, maksimalna dozvoljena visina venca/slemena planiranih objekata iznosi 32 metra, sa izuzetkom od 44,2 metra. Međutim, tokom izrade nacrta Plana, razmotriće se i mogućnosti izgradnje visokih objekata na predmetnom području, što bi moglo dodatno uticati na skyline ovog dela grada.
Infrastrukturne promene i saobraćajno povezivanje
Plan predviđa značajne infrastrukturne promene, uključujući:
- Razvoj ulica Železnička 1 i Nova dunavska
- Planiranje pojasa železnice
- Izgradnju lokoteretne i putničke stanice Karaburma
Važno je napomenuti da u prethodnom periodu nije došlo do realizacije najvećeg dela planiranih sadržaja robno-transportnog centra, kao ni železničke infrastrukture. Realizovana je samo železnička tunelska veza stanice na području nizvodno od Pančevačkog mosta, sa železničkim tunelom Vukov spomenik – Pančevački most. Stoga će u daljim fazama izrade nacrta Plana biti neophodna intenzivna saradnja sa Železnicama Srbije.
Prostorno-programska analiza i urbanističko-arhitektonsko rešenje
U fazi izrade nacrta Plana, predviđena je izrada detaljne prostorno-programske analize predmetne lokacije. Ovo će uključivati ilustrativno idejno urbanističko-arhitektonsko rešenje planiranih objekata, sa prikazom:
- Planiranih namena
- Kapaciteta objekata
- Visina i dimenzija građevina
- Uređenja slobodnih i zelenih površina u bloku
Cilj ovog rešenja je da omogući efikasno povezivanje kontaktnih javnih prostora u okruženju, stvarajući tako kohezivnu urbanu celinu.
Istorijski kontekst i šire područje
Kompleks fabrike BVK je deo šire zone uz Dunav, koja je nekada predstavljala prvu industrijsku zonu Beograda. Postojeći objekat Beogradskog vunarskog kombinata, izgrađen 1899. godine, prestao je sa radom 2003. godine. Ova transformacija odražava šire trendove deindustrijalizacije i urbane regeneracije koji su karakteristični za mnoge evropske gradove.
U kontaktnoj zoni ovog plana trenutno dominiraju industrijski objekti skladišnih i komunalnih delatnosti, uključujući zatvorene i otvorene skladišne prostore, saobraćajne površine, napušteni železnički kolosek i komunalne objekte. Na prostoru između predmetnog područja i obale Dunava nalazi se neplanski formirano naselje, dok je na samoj obali reke smeštena betonska baza.
Kao dominantni prostorni reper na ovom području izdvaja se Pančevački most, koji će i dalje igrati ključnu ulogu u definisanju vizuelnog identiteta i saobraćajne povezanosti ove zone.
U zaključku, Plan detaljne regulacije za kompleks BVK predstavlja ambiciozan projekat urbane regeneracije koji ima potencijal da značajno transformiše ovaj deo Beograda. Kombinujući stambene, komercijalne i kulturne sadržaje, plan teži stvaranju vibrantnog, multifunkcionalnog gradskog prostora koji će odgovoriti na potrebe savremenog Beograda, istovremeno poštujući njegovo industrijsko nasleđe.